علمی - پژوهشی
Answering the doubts of the opponents regarding Nahj al-Balaghah
سهیلا پیروزفر؛ رقیه قهرمانی
چکیده
نهج البلاغه یکی از مهم‌ترین منابع حدیثی شیعه است که به دلیل فقدان سند روایاتش، همواره مورد انتقاد قرار گرفته است. سید رضی 93 درصد روایت نهج البلاغه را بدون سند آورده است. منتقدان این امر را متوجه او دانسته‌اند، زیرا او به اهمیت جایگاه سند در پذیرش روایت آگاه بوده است. پرسش این است که با توجه به اهمیت ...
بیشتر
نهج البلاغه یکی از مهم‌ترین منابع حدیثی شیعه است که به دلیل فقدان سند روایاتش، همواره مورد انتقاد قرار گرفته است. سید رضی 93 درصد روایت نهج البلاغه را بدون سند آورده است. منتقدان این امر را متوجه او دانسته‌اند، زیرا او به اهمیت جایگاه سند در پذیرش روایت آگاه بوده است. پرسش این است که با توجه به اهمیت ذکر سند در روایات و آگاهی مؤلف از اهمیت آن، دلایل سید رضی در حذف سند روایات نهج البلاغه چیست؟ از سوی دیگر سید رضی در نزدیک به 7 درصد روایات نهج البلاغه نام یک یا چند راوی را آورده است که این امر با رویکرد کلی وی در این کتاب متعارض است. در این مقاله، با روش توصیفی-تحلیلی، به بررسی دلایل حذف سند روایات نهج البلاغه پرداخته شده است. بر اساس نتایج این پژوهش، دلایل حذف سند روایات نهج البلاغه عبارتند از: «رویکرد ادبی»، «وثوق الصدور» و «منابع فاقد سند». بررسی روایات دارای سند- تک راوی یا بیشتر- نشان دهندۀ «عمق دقتهای رجالی»، «تمایز راویان شیعه از دیگر راویان»، «استفاده از آثار مکتوب» و «اهمیت انتساب سخن به امام علی (ع)» است.
علمی - پژوهشی
Alavi teachings taken from Nahj al-Balaghah
فاطمه سرخه دهی؛ مجتبی سلطانی احمدی؛ مصطفى جوانرودي
چکیده
«حكمراني خوب» الگوي جديدي براي توسعه است كه نهادگرايان، آن را پايه گذاری نمودند. از طرف دیگر، برخی ویژگی های این نوع حکمرانی در گفتار و حکومت امام علی (ع) قابل مشاهده است. در این راستا این سوال مطرح می گردد که آیا این دو دیدگاه مشابه هم هستند یا نقاط افتراقی هم با یکدیگر دارند؟ این پژوهش در نظر دارد در پاسخ به این سوال با روش توصیفی ...
بیشتر
«حكمراني خوب» الگوي جديدي براي توسعه است كه نهادگرايان، آن را پايه گذاری نمودند. از طرف دیگر، برخی ویژگی های این نوع حکمرانی در گفتار و حکومت امام علی (ع) قابل مشاهده است. در این راستا این سوال مطرح می گردد که آیا این دو دیدگاه مشابه هم هستند یا نقاط افتراقی هم با یکدیگر دارند؟ این پژوهش در نظر دارد در پاسخ به این سوال با روش توصیفی – تحلیلی به مقایسه مولفه‌هاي حكمراني خوب از ديدگاه نهادگرایی جدید و امام علی (ع) بپردازد و تفاوتها و نقاط اشتراک اين دو ديدگاه را استخراج نماید. این پژوهش گامی به سمت بسط و گسترش ادبیات حکمرانی اسلامی با استفاده از دستاوردهای رویکرد نهادگرایی است. زیرا نهادگرایی در دهه های اخیر مورد توجه محافل علمی بوده و شناسایی وجوه اشتراک و افتراق آن با دیدگاه اسلامی و علوی در تحقق حکمرانی خوب اسلامی و تمدن اسلامی ضروری است. یافته ها نشان می دهد نظريات نهادگرايان جدید نقاط اشتراك و تفاوتهايي با حكمراني خوب در نهجالبلاغه دارد. تفاوتها عبارتند از: تفاوت اهداف و نتايج، حكمراني حق‌مدار در مقابل حكمراني خوب، اولويت جهاد براي احقاق حق در مقابل ثبات سياسي و عدم خشونت، اولويت حاكميت قانون خدا بر همه قوانين و اولويت عدالت و تربيت و تعالي معنوي جامعه. نقاط اشتراک نيز عبارتند از : اهميت كنترل فساد و حل معضل رانت، اهميت حاكميت قانون و دستگاه قضايي، شفافيت و پاسخگويي و امنيت حقوق مالكيت بخشهاي مولد.
علمی - پژوهشی
Social ethics
mojtaba faegh؛ محمد روشن؛ محمدرضا شاهرودی
چکیده
مهم‌ترین واحد اجتماع، خانواده است و از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. خانواده و سلامت آن در علوم مختلف، نظیر: روانشناسی، جامعه‌شناسی، اخلاق و علوم اسلامی مورد تأکید و مداقه قرار گرفته است. طبق یافته‌های محققان، خانواده سالم دارای شاخص‌های فردی، زوجی، والدگری یا تعامل والدین و فرزندان و اجتماعی است که هر کدام از این شاخص‌ها، دارای ...
بیشتر
مهم‌ترین واحد اجتماع، خانواده است و از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. خانواده و سلامت آن در علوم مختلف، نظیر: روانشناسی، جامعه‌شناسی، اخلاق و علوم اسلامی مورد تأکید و مداقه قرار گرفته است. طبق یافته‌های محققان، خانواده سالم دارای شاخص‌های فردی، زوجی، والدگری یا تعامل والدین و فرزندان و اجتماعی است که هر کدام از این شاخص‌ها، دارای مؤلفه هایی است که سلامت یا آسیب خانواده سالم بر اساس آنها مشخص می‌شود. از جمله شاخص‌های خانواده سالم، «شاخص زوجیت» است که دارای دو دوره قبل و بعد از ازدواج رسمی است. این شاخص در معرض آسیب‌های فراوانی قرار دارد. آسیب‌شناسی شاخص زوجیت در خانواده سالم از مسائل مورد توجه روایات امامیه است که متأسفانه مورد توجه محققان قرار نگرفته است. پژوهش حاضر که با روش توصیفی-تحلیلی انجام شده است، از میان آفات این شاخص، دو آسیب انتخاب همسر نامناسب که مربوط به قبل از ازدواج و مرحله همسرگزینی است و ضعف همسرداری که مربوط به آیین همسرداری و دوران پس از ازدواج رسمی می‌باشد، را با تأکید بر نهج البلاغه به مثابه دومین منبع شناخت دینی بررسی کرده و دریافته است که این آفات از دو گونه عوامل با منشأ درونی و بیرونی ایجاد شده است. در کتاب شریف نهج البلاغه، خطبه 202، نامه 31، که مشتمل بر توصیه‌های امام علی(ع) به امام مجتبی(ع) است و نیز حکمت 226 بر آیین همسرداری و چگونگی تعامل و ارتباط مؤثر با همسران تأکید شده است. بر پایه پژوهش حاضر مهم‌ترین عوامل مؤثر در انتخاب همسر نامناسب که مهم‌ترین آسیب قبل از ازدواج رسمی است، عبارت است از:عدم ایمان، اخلاق، عقلانیت و کفویت. اهم عوامل مؤثر در نقصان آیین همسرداری که از مهم‌ترین آسیب‌های شاخص زوجیت بوده و پس از ازدواج در روابط همسران ایجاد می‌شود، عبارت است از؛ نبود ارتباط مؤثر و عدم تعهد و مسئولیت‌پذیری همسران نسبت به همدیگر.
علمی - پژوهشی
Answering the doubts of the opponents regarding Nahj al-Balaghah
سید احمدعلی هاشمی؛ قادر قادری؛ محمدمهدی روشن چسلی
چکیده
Today, the issue of civil society and "citizen's rights" and issues such as freedom of thought, equality and freedom of expression, free education, freedom to choose residence, freedom to choose business, etc., have become slogans that various groups and factions and in some cases they use it as a tool to promote their thoughts and ideas and attract the masses of people. International institutions and people-oriented organizations also pay a lot of attention to this issue and in order to keep their intellectual market warm, they outdo each other in dealing with it. Satanic powers and political ...
بیشتر
Today, the issue of civil society and "citizen's rights" and issues such as freedom of thought, equality and freedom of expression, free education, freedom to choose residence, freedom to choose business, etc., have become slogans that various groups and factions and in some cases they use it as a tool to promote their thoughts and ideas and attract the masses of people. International institutions and people-oriented organizations also pay a lot of attention to this issue and in order to keep their intellectual market warm, they outdo each other in dealing with it. Satanic powers and political mafias, with attractive masks but with evil intentions, use this lever to humiliate Muslims and implement their evil plans among Islamic societies. Unaware of the fact that the religion of Islam, 1400 years ago, paid special attention to this issue in its rules and social principles, and many verses from the Holy Quran and many hadiths from the Holy Prophet of Islam, analyzed the various dimensions of citizenship rights. The pure life of Ahl al-Bayt is also a living example of emphasizing these rights. The religion of Islam has tried a lot to provide a life full of comfort, full of dignity and full of security for man. Islam has recognized the rights of animals and plants even beyond human rights. This essay aims to examine the subject of civil society and citizenship rights in a descriptive-analytical way in the light of Imam Ali's words. The findings of the research show that components such as: having a social security system, having prosperity and a dynamic economy, justice and equality, freedom in expressing opinions and choosing a job, the right to criticize and having an activist spirit are among the most important examples of citizenship rights in Nahjal Balagha.
علمی - پژوهشی
Alavi teachings taken from Nahj al-Balaghah
faroogh nemati؛ Mazhar Nemati
چکیده
Nahj-al-Balagha and Hakm-al-Attaiyeh are two books that are influential among literary scholars to the extent that they have attracted the attention of many thinkers and many writers use the wise words of these two books in order to enhance the literary and spiritual value of their works. His writings are included; Because the owners of these two works, Imam Ali (a.s.) and Ibn Ata Allah Eskandari, on the one hand, filled their words with valuable moral and educational concepts, and on the other hand, put their speech in beautiful rhetorical and linguistic formats to double their charm and innovation. ...
بیشتر
Nahj-al-Balagha and Hakm-al-Attaiyeh are two books that are influential among literary scholars to the extent that they have attracted the attention of many thinkers and many writers use the wise words of these two books in order to enhance the literary and spiritual value of their works. His writings are included; Because the owners of these two works, Imam Ali (a.s.) and Ibn Ata Allah Eskandari, on the one hand, filled their words with valuable moral and educational concepts, and on the other hand, put their speech in beautiful rhetorical and linguistic formats to double their charm and innovation. , the phonetic music of these two books is such that in addition to pleasing the ears, attracting the minds and thoughts of the audience, they provide the possibility of inferring the meanings and concepts of wisdom in a very beautiful way. two books, the relationship of high-frequency sounds to the meaning and beauty of other rhetorical aspects in both works is shown, of course, by examining and comparing some of the judgments of these two books, it can be seen that although the phonetic aspects are used in both, especially The relationship between the sound of words and meaning, the beauty and simplicity of words has doubled, but the superiority of the use of rhetorical beauty, especially puns, in Nahj al-Balaghah compared to the sentence of al-Ata'iyyah, is quite evident, which causes the listener to be enthralled and
علمی - پژوهشی
Alavi teachings taken from Nahj al-Balaghah
faezeh pasandi؛ دلال عباس
چکیده
إن النظرة الموضوعية إلی التعليم والتربية عند الإمام علي(عليه السلام) مميزة وجادة اتّسمت بالعمق والشّمولية والتطبيق العلمي، وارتكزت على مبادئ وأهداف تنسجم مع الفطرة الإلهية وتستخرج من خلال كلماته وسلوكه العملي باعتباره منهجا نموذجیا قيما لتعليم وتربية أبناء البشرية خاصة في المجتمعات الإسلامية لتنمو الفضائل الإنسانية في الحياة ...
بیشتر
إن النظرة الموضوعية إلی التعليم والتربية عند الإمام علي(عليه السلام) مميزة وجادة اتّسمت بالعمق والشّمولية والتطبيق العلمي، وارتكزت على مبادئ وأهداف تنسجم مع الفطرة الإلهية وتستخرج من خلال كلماته وسلوكه العملي باعتباره منهجا نموذجیا قيما لتعليم وتربية أبناء البشرية خاصة في المجتمعات الإسلامية لتنمو الفضائل الإنسانية في الحياة الفردية والاجتماعية أمام بعض الأفكار التربوية الشائعة المنحرفة.يتناول هذا البحث اعتمادا على المنهج الوصفي– التاريخي، التحليلي والتطبيقيّ العمليّ، التربيّة والتعليم لغة ومفهوما والعلاقة بينهما. ثمّ يناقش عملية التربية في الإسلام من خلال أسالیبها الأربعة كما يشير إلى الأبعاد العمليّة للتربية الإسلامية. يتناول هذا البحث التربية الروحيّة وأرکانها من منظور الإمام(ع) وهي التربية النفسية، التربية الفکرية، التربية الاجتماعیة، التربية الأخلاقية؛ ثم يبحث عن التربية الدينية وأرکانها من منظور الإمام(ع) وهي التربية الفردية والتربية الاجتماعية؛ بالإضافة إلى أنه يتناول عناصر الاستخدام الشائع لكل من هذه الأنواع من التربية مع نسبة الإحصاءات المستندة إلى الأدلة التحليلية ويستعرض مدى ارتباطها بعضها ببعض. ونستنتج أن الإمام من خلال التربية الروحية يسعى إلى تربية الإنسان في علاقته مع المجتمع، وفي التربية الدينية يرتکز علی تربية الإنسان في علاقته مع الخالق.
علمی - پژوهشی
Answering the doubts of the opponents regarding Nahj al-Balaghah
yaser aminalroaya؛ لیلا ثمنی
چکیده
One of the topics that is of special importance in education is paying attention to the issue of spiritual education and paying attention to the factors affecting it. The fact is that in recent years due to the lack of attention to these components, one of the most important of which is the right to human dignity, a lot of damage has been done to the mental health of society and individuals, therefore, in the promotion and protection of human spiritual health, attention to human dignity has a special The question that is raised in this article is what is the status of the right to human dignity ...
بیشتر
One of the topics that is of special importance in education is paying attention to the issue of spiritual education and paying attention to the factors affecting it. The fact is that in recent years due to the lack of attention to these components, one of the most important of which is the right to human dignity, a lot of damage has been done to the mental health of society and individuals, therefore, in the promotion and protection of human spiritual health, attention to human dignity has a special The question that is raised in this article is what is the status of the right to human dignity as one of the components of spiritual health in Alavi's (pbuh) government. and Islamic sources have been written, it is based on the assumption that the right to human dignity was recognized years and even centuries before it became a term in the international arena, in the Alavi regime, and that Imam in his not so long reign always maintained this They had the right to care.
علمی - پژوهشی
Examine sermons and letters separately
علی نجفی ایوکی؛ معبود اسمعیلی
چکیده
کاربردشناسي زبان در کنار معناشناسي، دو بخش مهم زبان-شناسي نوين هستند که وظيفه بررسي معناي متون ادبي و غيرادبي را به عهده دارند. معناشناسي به بررسي معناي زبان شناختي واژگان اختصاص دارد، اما کاربرد شناسي به بررسي معنا در بافت و بررسي نيت و منظور گوينده يا نويسنده مي-پردازد. يکي از موضوعات اساسي در کاربردشناسي، مسأله تلويح يا بيان ضمني ...
بیشتر
کاربردشناسي زبان در کنار معناشناسي، دو بخش مهم زبان-شناسي نوين هستند که وظيفه بررسي معناي متون ادبي و غيرادبي را به عهده دارند. معناشناسي به بررسي معناي زبان شناختي واژگان اختصاص دارد، اما کاربرد شناسي به بررسي معنا در بافت و بررسي نيت و منظور گوينده يا نويسنده مي-پردازد. يکي از موضوعات اساسي در کاربردشناسي، مسأله تلويح يا بيان ضمني است که توسط فيلسوف معروف انگليسي «پل گرايس» مطرح شد، با اين باور که که انسان‌ها در گفتگوهاي خود از مبناي منطقي با عنوان «اصل همکاري» پيروي مي‌کنند که ناديده گرفتن آن موجب پيدايش معنايي تلويحي در گفتار مي‌شود. با توجه به اينکه متن نهج البلاغه از سطوح معنايي متعددي برخوردار است، نگارندگان پژوهش حاضر سعي دارند که با استفاده از روش توصيفي-تحليلي و با تکيه بر نظريه گرايس، متن خطبه اشباح را از نظرگاه يادشده مورد واکاوي قرار بدهند و به تلويح‌ها و لايه-هاي عميق‌تر معنايي در آن دست يابند. نتايج پژوهش بيانگر آن است که اصل همکاري در خطبه اشباح، با استفاده از اسلوب‌هاي زباني و بلاغي نقض شده است و در اثر نقض آن، معناهاي تلويحي مهمي از جمله بيان برخي از صفات الهي، تجلي آيات و حکمت خداوند در هستي و فراخواندن مخاطب به تأمل درباره نشانه‌هاي خداوند در کلام شکل گرفته است.
علمی - پژوهشی
Linguistics and the language of hadiths in Nahj al-Balaghah
BEHZAD MORIDI
چکیده
در نظام گفتمانی همکنشی‌های اجتماعی که ناظر به روابط افراد در جامعه است به مثابه متن تلقی گشته و برداشت متن هم به عنوان کل معنادار به دلیل قرارگرفتن در گفتمان مختلف، متفاوت می گردد. بی ثباتی و تفاوت معنایی دال ها در گفتمان‌ها همبسته به ایدئولوژی و قدرت موجود در آن است. براین اساس تحلیل گفتمان در هر نظام زبانی با بهره‌مندی از عناصرزبانی ...
بیشتر
در نظام گفتمانی همکنشی‌های اجتماعی که ناظر به روابط افراد در جامعه است به مثابه متن تلقی گشته و برداشت متن هم به عنوان کل معنادار به دلیل قرارگرفتن در گفتمان مختلف، متفاوت می گردد. بی ثباتی و تفاوت معنایی دال ها در گفتمان‌ها همبسته به ایدئولوژی و قدرت موجود در آن است. براین اساس تحلیل گفتمان در هر نظام زبانی با بهره‌مندی از عناصرزبانی و زمینههای اجتماعی، شبکه روابط پنهان را در بافتار اجتماعی، سیاسی و فرهنگی آشکار می سازند. دراین رهیافت واحد واژگانی عدالت اجتماعی به عنوان لفظ مشترک و دال شناور همبسته به گفتمان های متعدد با برخورداری از دال مرکزی و ایدئولوژیک افزون بر برداشتهای متفاوت، در گستره قلمرو، حدود و خاستگاه و شاخص های آن ناهمسان می باشند. پژوهش حاضر با بهره مندی از اسناد کتابخانه ای و شیوه توصیفی و مبانی تحلیل گفتمان درپی صورتبندی برداشتها متفاوت از مفهوم بازگفته و تبیین آن درگفتمان نهج البلاغه و لیبرالیسم است. تفاوت برداشتها ازمفهوم عدالت اجتماعی در دو نظام گفتمانی به دلیل دال مرکزی و خصلت ایدئولوژیکی از یافته‌های این پژوهش است.
علمی - پژوهشی
Linguistics and the language of hadiths in Nahj al-Balaghah
ساجد زارع؛ فهیمه موسوی
چکیده
سبکشناسی لایه‌ای یکی از شاخه‌های تخصصی زبان‌شناسی است که در نقد و ارزیابی انواع متون کاربرد دارد و از عناصر آوایی، نحوی، بلاغی، واژگانی و ایدئولوژیک برای تعیین معنای یک اثر ادبی استفاده می‌کند. سپس با واکاوی دقیق این عناصر، به بیان اندیشه‌ها و احساسات درونی نویسنده پرداخته و از معانی گنجانده شده در متن پرده برمی‌دارد. از جمله ...
بیشتر
سبکشناسی لایه‌ای یکی از شاخه‌های تخصصی زبان‌شناسی است که در نقد و ارزیابی انواع متون کاربرد دارد و از عناصر آوایی، نحوی، بلاغی، واژگانی و ایدئولوژیک برای تعیین معنای یک اثر ادبی استفاده می‌کند. سپس با واکاوی دقیق این عناصر، به بیان اندیشه‌ها و احساسات درونی نویسنده پرداخته و از معانی گنجانده شده در متن پرده برمی‌دارد. از جمله متون درخور بررسی و تحلیل سبکشناسی لایه‌ای، کتاب ارزشمند نهجالبلاغه است. از این رو، پژوهش حاضر با بهره‌گیری از مبانی سبکشناسی لايه‌ای و با روش توصیفی - تحلیلی به واکاوی خطبة 180 نهجالبلاغه می‌پردازد. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که آهنگ خطبه در سطح آوایی، نمایانگر فریاد خشم و توبیخ حضرت علی (ع) است که در تمام خطبه طنین‌انداز می‌شود. در لایه نحوی، استفاده از جملات فعلیه، اسمیه، جملات استفهامی و ضمایر متصل به بروز سست‌عنصری و جهالت کوفیان اشاره دارد. همچنین، در لایه بلاغی، به‌کارگیری مناسب کنایه، مجاز، استعاره و تضاد به‌خوبی مفهوم نکوهش کوفیان را به دلیل بی‌وفایی، تفرقه و عدم اطاعت از امام زمانشان منعکس می‌کند. انتخاب واژگان در محورهای هم‌نشینی و جانشینی نیز با این مفهوم هماهنگ است. در نهایت، لایه ایدئولوژیک خطبه، اندیشه امام را در راستای بیداری و آگاهی کوفیان از جهلشان بازگو می‌کند.
علمی - پژوهشی
Alavi teachings taken from Nahj al-Balaghah
leili asleroknabadi
چکیده
تحول معنایی را می توان یکی از مهم ترین موضوعاتی دانست که در مطالعات معناشناسی بدان پرداخته می شود. کلمه زکات ومشتقات آن در قرآن کریم ثقل معنایی خاصی داشته و در جایجای قرآن با دلالت های متنوعی به کار رفته است، کما اینکه در مواضع مختلفی از کتاب نهج البلاغه نیز استعمال شده ولی میزان استعمال آن از قرآن کمتر است. این کلمه و مشتقات آن -هر چند ...
بیشتر
تحول معنایی را می توان یکی از مهم ترین موضوعاتی دانست که در مطالعات معناشناسی بدان پرداخته می شود. کلمه زکات ومشتقات آن در قرآن کریم ثقل معنایی خاصی داشته و در جایجای قرآن با دلالت های متنوعی به کار رفته است، کما اینکه در مواضع مختلفی از کتاب نهج البلاغه نیز استعمال شده ولی میزان استعمال آن از قرآن کمتر است. این کلمه و مشتقات آن -هر چند به ندرت - نزد اعراب جاهلی نیز به کار رفته است. نگارنده با بررسی دقیق منابع شعر جاهلی و کتاب هایی همچون مفضلیات واصمعیات، تنها سه شاهد از استعمالات آن را در شعر جاهلی یافت، لیکن نگاهی موشکافانه به این استعمالات، گویای آن است که در معانی همچون: پاکی وطهارت، رشد و نمو و همچنین زکات به عنوان عادت یا عبادتی مخصوص نزد شماری از اعراب کاربرد داشته است. نگارنده در این پژوهش، با روش توصیفی تحلیلی، معانی مختلف ماده (زکو) را در شعر جاهلی ، قرآن کریم و نهج البلاغه مورد واکاوی قرار داده و به این نتیجه رسیده که این ماده در دوران جاهلی بیشتر معنای غیردینی داشته (رشد و پاکی)، ولی پس از استعمال آن در قرآن کریم و نهج البلاغه، بیشتر در معنای دینی به کار رفته است (زکات به عنوان یک فریضه اسلامی). همچنین باید گفت معانی این ماده در نهج البلاغه در مقایسه با شعر جاهلی و قرآن کریم دچار وسعت معنایی شده است. کلید واژه:شعر جاهلی، قرآن کریم، تغییر معنایی، امام علی، زکات.
علمی - پژوهشی
Linguistics and the language of hadiths in Nahj al-Balaghah
seyyed Ahmad Mosawi Panah
چکیده
سبك شناسی یكی از شاخه‌های علوم زبانی به شمار می‌آید كه به كنكاش در آن دسته از ابزارهای زبانی می‌پردازد كه یك كلام شاخص را از یك كلام مبتذل تمییز می‌دهد. ناقد سبك شناس، متن را در چارچوب 3 لایه مورد بررسی قرار می‌دهد: در سطح اول او به سطح آوایی می‌پردازد كه شامل موسیقی خارجی و داخلی می‌شود. سطح دوم سطح تركیبی است كه شامل ساختارهای ...
بیشتر
سبك شناسی یكی از شاخه‌های علوم زبانی به شمار می‌آید كه به كنكاش در آن دسته از ابزارهای زبانی می‌پردازد كه یك كلام شاخص را از یك كلام مبتذل تمییز می‌دهد. ناقد سبك شناس، متن را در چارچوب 3 لایه مورد بررسی قرار می‌دهد: در سطح اول او به سطح آوایی می‌پردازد كه شامل موسیقی خارجی و داخلی می‌شود. سطح دوم سطح تركیبی است كه شامل ساختارهای زبانی موجود در تركیب‌های به كار رفته است. در سطح سوم نیز زوایای معنایی (بلاغی) كلام شامل سبك‌ها و تصویر سازی‌هایی از قبیل استعاره و مجاز و طباق جهت شناخت گستره‌ی دلالت‌های موجود در هر سبك مورد مطالعه قرار می‌گیرد. در این چارچوب، ناقد در بسیاری از موارد بر داده‌های آماری تكیه می‌كند تا معانی و دلالت سبك مورد استفاده در متن و ارزش زیباشناختی آن را تبیین نماید. پژوهش پیش رو با تكیه بر روش توصیفی به اجرای یك مطالعه‌ی سبك شناسانه در خطبه‌ی 205 نهج البلاغه می‌پردازد. در این پژوهش روشن شد كه درسطح آوایی، در این خطبه شاهد همبستگی ملموسی میان صنعت سجع و تكرار و ابعاد معنایی آن دو هستیم. دو نوع ترادف به كار رفته در این خطبه روحیات برخی شخصیت‌ها و مواضع آنان در قبال رخدادها را به تصویر می‌كشد. در سطح تركیبی شاهد آن هستیم كه جمله‌ی فعلیه 76.5 درصد و جمله‌ی اسمیه 23.5 درصد كاربرد داشته است و همین كاربرد بیشتر جمله‌ی فعلیه، پویایی معنایی و تعامل بیشتری با جهان بیرون ایجاد كرده است. از دیگر سو در خطبه‌ی مزبور تنها در ارتباط با موضوعات ثابتی كه با گذر زمان تغییر نمی‌كنند از جمله‌ی اسمیه استفاده شده است. استفهام در این خطبه از چارچوب معنای حقیقی خود خارج شده و جهت انتقال معنای «ابراز شگفتی و انكار» به كار رفته است. در سطح معنایی از آنجا كه استعاره نوعی انحراف از تعبیر و بیان عادی به شمار می‌آید بارها جهت زدودن یكنواختی از فضای كلام به كار رفته است. مجاز نیز جهت پل زدن از تصویر آشنا و عادی به یك تصویر هنری مبتنی بر تامل و تفكر به كار رفته است تا معانی جدید در ذهن مخاطب نقش بندد.
