نوع مقاله : علمی - پژوهشی
نویسندگان
1 محقق پسادکتری خانواده پژوهشکده خانواده، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران.
2 دانشیار پژوهشکده خانواده، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران
3 دانشیار دانشکده الهیات، دانشگاه تهران، تهران، ایران
چکیده
مهم‌ترین واحد اجتماع، خانواده است و از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. خانواده و سلامت آن در علوم مختلف، نظیر: روانشناسی، جامعه‌شناسی، اخلاق و علوم اسلامی مورد تأکید و مداقه قرار گرفته است. طبق یافته‌های محققان، خانواده سالم دارای شاخص‌های فردی، زوجی، والدگری یا تعامل والدین و فرزندان و اجتماعی است که هر کدام از این شاخص‌ها، دارای مؤلفه هایی است که سلامت یا آسیب خانواده سالم بر اساس آنها مشخص می‌شود. از جمله شاخص‌های خانواده سالم، «شاخص زوجیت» است که دارای دو دوره قبل و بعد از ازدواج رسمی است. این شاخص در معرض آسیب‌های فراوانی قرار دارد. آسیب‌شناسی شاخص زوجیت در خانواده سالم از مسائل مورد توجه روایات امامیه است که متأسفانه مورد توجه محققان قرار نگرفته است. پژوهش حاضر که با روش توصیفی-تحلیلی انجام شده است، از میان آفات این شاخص، دو آسیب انتخاب همسر نامناسب که مربوط به قبل از ازدواج و مرحله همسرگزینی است و ضعف همسرداری که مربوط به آیین همسرداری و دوران پس از ازدواج رسمی می‌باشد، را با تأکید بر نهج البلاغه به مثابه دومین منبع شناخت دینی بررسی کرده و دریافته است که این آفات از دو گونه عوامل با منشأ درونی و بیرونی ایجاد شده است. در کتاب شریف نهج البلاغه، خطبه 202، نامه 31، که مشتمل بر توصیه‌های امام علی(ع) به امام مجتبی(ع) است و نیز حکمت 226 بر آیین همسرداری و چگونگی تعامل و ارتباط مؤثر با همسران تأکید شده است. بر پایه پژوهش حاضر مهم‌ترین عوامل مؤثر در انتخاب همسر نامناسب که مهم‌ترین آسیب قبل از ازدواج رسمی است، عبارت است از:عدم ایمان، اخلاق، عقلانیت و کفویت. اهم عوامل مؤثر در نقصان آیین همسرداری که از مهم‌ترین آسیب‌های شاخص زوجیت بوده و پس از ازدواج در روابط همسران ایجاد می‌شود، عبارت است از؛ نبود ارتباط مؤثر و عدم تعهد و مسئولیت‌پذیری همسران نسبت به همدیگر.
کلیدواژه‌ها
موضوعات
)