نوع مقاله : علمی - پژوهشی
نویسندگان
1 استادیار، گروه علوم قرآن وحدیث، دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره)، قزوین، ایران
2 دكترای علوم قرآن وحدیث، دانشگاه مذاهب اسلامی، تهران، ایران
چکیده
جمع‌آوری و ضبط سخنان بزرگان دین از زمان صدور روایات تا به امروز همواره ادامه داشته است. در این میان سخنان امام علی (ع) بسیار مورد توجه بوده وآثار معتنابهی در جمع‌آوری وتدوین آن عرضه شد. نهج‌البلاغه سیدرضی محوری‌ترین و پرتوجه‌ترین اثر در این حوزه است كه در طول تاریخ مورد توجه شیعه و اهل‌سنت بوده است. شیعیان و بسیاری از اهل‌سنت عقیده دارند كه خطبه‌ها، نامه‌ها وحكمت‌های نهج‌البلاغه، به‌یقین از امام علی (ع) صادر شده است. در عین حال برخی از اهل‌سنت خصوصًا در میان معاصران، شبهاتی را پیرامون نهج‌البلاغه بیان داشته‌اند. صبری ابراهیم السید از پژوهشگران مصری ومعاصر اهل‌سنت، یكی از مشككان كمتر شناخته شده‌ی نهج‌البلاغه است كه باهدف بازبینی نهج‌البلاغه، نسخه‌جدیدی از نهج‌البلاغه را با عنوان «نهج‌البلاغة نسخة جدیدة محققة وموثقة تحوی ما ثبتت نسبته للإمام علی (رض) من خطب ورسائل وحكم» عرضه كرد. محقق با دخالت در متن نویسنده اصلی، حاصل تلاش سیدرضی را به پنج بخش تقسیم كرده وبا خدشه سندی ومتنی، چهار بخش آن به میزان ٥٤.٦ درصد را حذف نموده وانتساب آنها را به امام علی (ع) نپذیرفته است. درنهایت این نسخه با ۱۱۴ خطبه، ۵۲ نامه و۱۲۵ حكمت تدوین و چاپ شد. بررسی حاضر با روش توصیفی-تحلیلی به توصیف، تحلیل و نقد اثر صبری ابراهیم و مبانی فكری او پرداخته است. نتایج نشان می‌دهد محقق خود را به معیارهای علمی تحقیق متون پایبند ندانسته ومتن اصلی را دستخوش حذفیات فراوان كرده است. تعصب مذهبی وفرقه‌ای در این اثر، تقطیع‌های نامناسب را به همراه آورده است. توضیحات سیدرضی نیز حذف یا جابجا شده‌اند. برای خطبه‌ها، نامه‌ها وحكمت‌ها شماره‌گذاری جدید انجام شده و اعراب‌گذاری نیز ناقص است و دیگر اینكه دسته‌بندی محقق با محتوای كتاب هماهنگی كامل ندارد.
کلیدواژه‌ها
)