نوع مقاله : علمی - پژوهشی
نویسندگان
1 دكترای زبان و ادبیات عربی، دانشگاه فردوسی، مشهد، ایران
2 ستادیار زبان و ادبیات عربی، دانشگاه کوثر بجنورد، بجنورد، ایران
3 مربی زبان و ادبیات عربی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران
چکیده
سبکشناسی، روشی علمی وكاربردی در بررسی و تحلیل متون است كه از طریق بازشناسی مختصات سبكیِ پربسامد و كشف پیوند آنها با معانی نهادینهشده در متن، سعی در شناخت افكار و كشف درونیات مؤلف دارد. این پژوهش تلاش دارد تا با روش توصیفی ـ تحلیلی، آمیخته با روش آماری به تبیین برجستهترین نمودهای لایه نحوی خطبه ۲۷ ونامه ۲۸ نهجالبلاغه، در بستر سبکشناسی تطبیقی پرداخته و وجوه تمایز و تشابه مختصات سبكی این دو گونه متفاوت ادبی را بازیابی و در نهایت، سبک هر یک را توصیف كند. بررسی تطبیقی این دو متن در لایه نحوی نشان میدهد كه شباهتهای قابل تأملی همچون غلبه بسامد جملههای فعلیه وخبری كوتاه و یا كاربرد تقریباً برابر مدالیتههای فعلی، سبک این دو متن را علیرغم اختلاف گونههای ادبی، به هم نزدیک ساخته و دلالتهای معنایی مشابهی را در برابر دیدگان مخاطب ارائه میكند. با وجود این تشابهات، تفاوتهای كمی و كیفی ساختارهای نحوی، همچون بسامد بالای كاربرد استفهامهای انكاری، تكرارهای نحوی وپیشآیی بخشهای جمله در نامه ودیگر تفاوتها، بافتی متفاوت و منحصربهفرد برای هر كدام از آنها رقم زده و دلالتهای معنایی متناسب با هر متن را بهصورت مؤثر و قانعكنندهای در ذهن مخاطب تداعی میسازند.
کلیدواژهها