نوع مقاله : tecnical journal
نویسندگان
1 دکتری زبان و ادبیات عربی، دانشگاه یزد، یزد، ایران
2 دانشیار زبان و ادبیات عربی، دانشگاه یزد، یزد، ایران
چکیده
تحلیل اشتقاقی واژهها و بررسی مفاهیم مختلف آن برای رسیدن به تابلویی روشن از یک موضوع یا صحنهای که آن واژه برایش به کار رفته از دیر باز مورد توجه دانشمندان لغوی و ادیبان بوده است. این روش تحلیلی واژههای نهج البلاغه رادر لسان العرب به خوبی میتوان یافت. ابنمنظور پس از تحلیل اشتقاقی یک واژه اگر آن را در کلام امیر مؤمنان (ع) یافته باشد به سخن ایشان و کاربرد آن واژه اشاره میکند. استفاده از روش تحلیلی–اشتقاقی واژهها برای رسیدن به جامع معنایی سابقه زیادی دارد اما استفاده از این روش برای دریافت ترسیم یک صحنه از واژهای که برای آن به کار رفته است به گونهای که با تحلیل مفاهیم اشتقاقی آن بتوان تمامی سایه روشنها و زوایای پیدا و پنهان آن را به تصویر کشید و یا آن را به شکل یک فیلمنامه تبدیل کرد، به ندرت در نوشتههای مربوط به نهج البلاغه میتوان یافت. ازمیان صدها واژه در نهج البلاغه که تصویر پردازی وآفرینش هنری درآن قابل تحلیل است و میتوان موارد بسیاری را باچنین ویژگیهایی درنهج البلاغه انتخاب وتحلیل کرد این سه واژه که در ترسیم دو جنگ مهم صفین و جمل است انتخاب شده است. در این مقاله با استفاده از روش تحلیل اشتقاقی، مفاهیم واژه های مورد نظر و تصویرسازیهای به کار رفته در آنها بررسی شده تا به علت استفاده امام از یک واژه خاص به جای واژههای مترادف و متقارب آن پی برد و اوج بلاغت و فصاحت کلام امام را دریافت.
کلیدواژهها
موضوعات