نوع المستند : المجلة العلمية البحوثية

المؤلفون

1 استاذ مساعد فی قسم التاریخ و الحضارة الأسلامیة بجامعة فردوسی مشهد، ایران

2 استاذ مساعد فی قسم التاریخ و الحضارة الأسلامیة بجامعة بیام نور فی طهران، ایران

المستخلص

بحسب وجهة النظر الطائفیة الشیعیة أو السنیة لقد تم تصویر علاقات الإمام علی (ع) مع الخلفاء بأنها متناقضة للغایة حیث تم تصویرها فی بعض الأحیان بأنها علاقات حمیمة جدًّا أو العکس تمامًا. وإحدى الحالات التی ذکر فیها رأی الإمام علی (ع) عن الخلفاء بشکل صریح هی الخطبة الثالثة من نهج‌البلاغة المعروفة باسم الشقشقیة حیث اعتبر بعض العلماء والمؤرخین السنة أن هذه الخطبة مجعولة من قبل الالشریف الرضی. (٤۰٦ق) ومع ذلک، فإن محتوى هذه الخطبة مذکور بالکامل فی رسالة الإمام علی (ع) لبعض رفاقه فی نهایة الخلافة فی کتاب الغارات لثقفی (۲۸۳ق) وهو ما لا یوضح فقط صحة محتوى خطبة الشقشیة بل یثبت أن تاریخ الخطبة یعود إلی ۱۰۰ عام قبل هذا التاریخ علاوة علی ذلک، تم التأکد من صحة محتوى عدد آخر من خطب نهج‌البلاغة حیث هذا الخطاب مذکور بالتفصیل أو باختصار.

الكلمات الرئيسية

عنوان المقالة [Persian]

Al-Gharat’s letter as a source for ShaqShaqiyyah's sermon

المؤلفون [Persian]

  • Mostafa Gohari Fakhrabad 1
  • Mojtaba Soltani Ahmadi 2

1 Assistant Professor at Ferdowsi University of Mashhad, Iran

2 Assistant Professor at Payame Noor University, Tehran, Iran

المستخلص [Persian]

Imam Ali's relations with the caliphs have been the subject of a growing divide in Shiite-Sunni Islam history. In historical sources, these relations have been portrayed as very hot or vice versa in such a way as to pave the way for judgment. One of the cases that Imam Ali (AS) has explicitly stated about the caliphs is the sermon 3 of Nahj al-Balagha, known as ShaqShaqiyyah. Because of this, some Sunnite scholars and historians have considered this sermon to be cursed and made by Sayyid Radhi (d. 406 AH) However, the content of this sermon is more fully stated in the letter of Imam Ali (as) to some of his companions late in his caliphate in the Book of Al-Gharat Thaqafi (d. 283 AH), which not only shows the accuracy of the content of the sermon on ShaqShaqiyyah Rather, its documentary history goes back 100 years. The letter was written at the end of the Imam's caliphate and addressed to a number of his companions.

الكلمات الرئيسية [Persian]

  • Al-Gharat
  • Nahj al-Balagha
  • Credibility of ShaqShaqiyyah's Sermon
  • Imam Ali's Relations with the Caliphs
نهج‌البلاغة.
آذرنوش، آذرتاش (۲۰۰۹). «جاحظ»، الموسوعة الإسلامیة الکبرى، طهران: مرکز الموسوعة الإسلامیة الکبرى.
آل کریم البزونی، محسن الشیخ حسن (۱۹٦٤). النقد السدید علی شرح الشقشقیه العلویه لابن أبی الحدید، نجف: مطبعة نجف.
ابن أبی الحدید، فخرالدین أبو حامد عبد الحمید (۱۹٥۹). شرح نهج‌البلاغة، بیروت: دار إحیاء الکتب العربیة.
ابن خلکان، أبو العباس شمس الدین احمد بن محمد (۱۹۹٤). وفیات الاعیان و أنباء أبناء الزمان، تصحیح احسان عباس، بیروت: دار صادر.
ابن سعد، محمد (۱۹۹۰). الطبقات الکبری، تحقیق محمد عبدالقادر عطا، بیروت: دارالکتب العلمیه.
ابن عربی، أبو بکر محمد بن عبدالله (۱۹۸۷). العواصم من القواصم فی تحقیق مواقف الصحابة بعد وفاه النبی (ص)، تحقیق محب الدین خطیب و محمود مهدی الاسطنبولی، بیروت: دار الجیل.
ابن میثم بحرانی، کمال الدین میثم بن علی (۱۹۹٦). شرح نهج‌البلاغة ابن میثم، ترجمة قربانعلی محمدی مقدم و علی اصغر نوایی یحیی‌زاده، مشهد: مؤسسة آستان القدس الرضوی للبحوث الإسلامیة.
احمدبور، اکبر (۲۰۱٥). الإمام علی (ع) والخلفاء: النقد والتمییز، مشهد: مؤسسة البحوث الإسلامیة.
سبط بن جوزی، شمس‌الدین أبو المظفر یوسف بن حسام‌الدین (دتأ). تذکرة الخواص، قم: الشریف الرضی.
ثقفی کوفی، أبو اسحاق (۱۹۷٤). الغارات، طهران: جمعیة الفنون الوطنیة.
جاحظ، عمرو بن بحر (۱٤۲۳). البیان و التبیین، بیروت: مکتبة الهلال.
جعفری، محمد مهدی (۱۹۷٦). بحث فی وثائق نهج‌البلاغة، طهران: مکتب نشر الثقافة الإسلامیة.
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــ. (۱۹۹٥). شعاع من نهج‌البلاغة، طهران: وزارة الثقافة والإرشاد الإسلامی.
خطیب، سید عبد الزهراء الحسینی (۱۳۹٥ق/ ۱۹۷٥). مصادر نهج‌البلاغة و أسانیده، بیروت: موسسة الاعلمی.
ذهبی، شمس الدین أبو عبدالله محمد بن أحمد (بلا). المنتقی من منهاج الاعتدال فی نقض کلام اهل الرفض و الاعتزال، د. مکان.
شهرستانی، هبة الدین (۱۹۹۰). عن نهج‌البلاغة، ترجمه عباس میرزاده أهری، طهران: مؤسسة نهج‌البلاغة.
شهیدی، جعفر (۲۰۰٦). تاریخ تحلیل إیلام حتى نهایة الأمویین، طهران: مطبعة الجامعة.
الشیخ مفید، محمد بن محمد بن نعمان (۱٤۱٤ق/ ۱۹۹۳). الفصول المختاره، تحقیق سید علی میرشریفی، قم: دار المفید.
طبری، محمد بن جریر (۱۹٦۷). تاریخ الطبری، تحقیق محمد أبو الفضل ابراهیم، بیروت: دار التراث.
مجلسی، محمدباقر (۱٤۰۳ق/ ۱۹۸۳). بحار الانوار، بیروت: دار الرضا.
محمودی، محمد باقر (۱۳۹٦ق/ ۱۹۷٦). نهج السعادة فی مستدرک نهج‌البلاغة، بیروت: دار المعارف للمطبوعات.