با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن علمی مطالعات نهج البلاغه ایران

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 Assistant Professor, Department of The Qur’an and Hadith, Shahid Beheshti University

2 M.A. in Nahj-ul-Balagha Studies

چکیده

Marx Weber is the most prominent theoretician who has dealt with the conceptology of rationality and its typology. He has identified four types of rationality, namely practical, theoretical, intrinsic, and formal rationality. From his point of view, some types of rationality might be judged as irrational from the perspective of other types of rationality. Mannheim also identifies two types of formal and rational rationality. From his point of view, too much focus on formal rationality is considered irrational from the perspective of substantive rationality. But George Ritzer, by virtue of his own McDonaldization of society points to the foolish economic rationale that seeks to dominate the social ground. From his point of view, components which are considered rational from an economical perspective and McDonald's chain restaurants are also considered to be a good manifestation of such rationality which, in social relations, will be completely irrational from a social point of view, leading to the collapse of social values.Extending Reuter’s pattern to good governance can have beneficial results; since the dominant view of good governance is also an economic-political perspective sociological-ethical perspectives have had the least impact on the formation of this theory. Propositions in the Quran and Nahj-ul-Balagha can offer a very transcendental moral component for the rationality that forms the basis of good governance.

کلیدواژه‌ها

ابن أبی ­الحدید، عبد الحمید بن هبه الله (۱٤۰٤). شرح نهج البلاغة لابن أبی الحدید. تصحیح إبراهیم محمد أبو الفضل. قم: مکتبة آیة الله المرعشی النجفی.
ابن­حیون، نعمان ­بن محمد مغربی (۱۳۸٥ق). دعائم الإسلام. قم: مؤسسة آل ­البیت.
أفلاطون (۱۹۷٤م). جمهوری. ترجمة: محمد حسن لطفی. طهران: چاپخانه خوشه.
البغدادی، أبو منصور عبد القاهربن طاهربن محمد (۱٤۰۹ق). الفَرق بین الفِرَق، القاهره: مکتبة ابن سینا.
بهشتی، احمد (۱۳۸٦). الأخلاق المعجزة النبویة الثانیة، الاخلاق المهنیة فی الحضارة الایرانیة والإسلامیة. اهتمام فرامرز قراملکی وزملاء. معهد الدراسات الثقافیة والاجتماعیة، الطبعة الأولى.
-------. (۱۳۸۹). إعجاز أخلاق النبی. مجلة العقل والدین. السنة ۲، العدد ۳، قم: بوستان کتاب.
تمیمی آمدی، عبد الواحد ­بن محمد (۱٤۱۰ق). غرر الحکم ودرر الکلم. قم: دارالکتب الإسلامی.
حرّ عاملی، محمد­بن حسن (۱٤۰٦ق). تفصیل وسائل الشیعه الی تحصیل مسائل الشریعه. قم: مؤسسة آل البیت.
خویی، میرزا حبیب الله (د.ت). منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة. المترجم: حسن حسن­زاده آملی ومحمد باقر کمره­ای. طهران: المکتبة الإسلامیة.
دباغ، سروش؛ نظری، ندا (۱۳۸۸). تبیین مفهوم الرشادة فی الحکم الرشید. مجلة الإدارة الحکومیة، الدورة ۱، العدد ۳، خریف وشتاء.
الراغب الإصفهانی، حسین­ بن محمد (۱٤۱۲ق). مفردات ألفاظ القرآن الکریم. بیروت: دار القلم.
سردارنیا، خلیل­ الله؛ شاکری، حمید (۱۳۹۳). تبیین الحکم الرشید فی نهج ­البلاغة. مجله الدراسات القانونیة لجامعة شیراز، السنة ٦، العدد ٤، الشتاء.
شاکری، حمید (۱۳۹۳). دراسة مقارنة لعناصر الحکم الرشید بین نهج البلاغة والغرب. المؤتمر الوطنی الأول للفکر الدینی.
شاه­آبادی، أبو الفضل؛ جامه­بزرغی، فاطمه (۱۳۹۲). نظریة الحکم الرشید فی نهج البلاغة. مجلة بحوث نهج البلاغة، السنة ۱، العدد ۱، الصیف.
الشریف الرضی، محمد بن حسین (۱٤۱٤ق). نهج البلاغة. تصحیح: صبحی صالح. قم: هجرت.
صدر الدین شیرازی، محمد بن إبراهیم (۱۳۸۳). شرح أصول الکافی. تصحیح: محمد خواجوی. طهران: معهد البحوث والدراسات الثقافیة.
طبری، أبو جعفر (۲۰۱۰م). تأریخ الطبری؛ تأریخ الرسل والملوک، وصلة تأریخ الطبری. بیروت: دار التراث.
قلی­پور، رحمت­الله (۱۳۸۳). «تحلیل ودراسة جدوى نمط الحکم الرشید فی إیران تأکیدًا على دور الحکومة». دانش مدیریت، العدد ٦۷، الشتاء.
کلینی، محمدبن یعقوب (۱٤۰۷). الکافی. تصحیح: علی اکبر غفاری ومحمد آخوندی. دارالکتب الإسلامیة.
مصطفوی، حسن (۱٤۳۰ق). التحقیق فی کلمات القرآن الکریم. بیروت: دارالکتب العلمیة.
نادری، محمد­مهدی (۱۳۹۰). الحکم الرشید. تقدیم ونقد إجمالی. الإسلام وبحوث الإدارة، السنة الأولى، العدد الأول، الصیف.
نقیبی مفرد، حسام (۱۳۸۹). الحکم الرشید فی ظل عولمة حقوق الإنسان. طهران: معهد الدراسات القانونیة.
Plumpter, Tim & Graham, John (1990). Governance and Good Governance: International and Aboriginal Perspectives, Institute on Governance.
Kaufmann, D., Kraay, A. and Mastruzzi, M. (2009). “Governance matters VIII: Aggregate and individual governance indicators 1995-2008,” World Bank Policy Research Working Paper ٤978, pp. 1-103.
George F. Gant (2006). “The Concept of Development Administration”, in Eric E. Otenyo, Nancy S. Lind (ed.) Comparative Public Administration (Research in Public Policy Analysis and Management, Volume 15) Emerald Group Publishing Limited.
Landman. T (July 2003). Map Making and Analysis of the Main International Initiatives on Developing Indicators on Democracy and Good Governance, University of Essex: Human Rights Center.
Weber, Max (1968). Economy and Society. Edited by Guenther Roth and Claus Wittich. New York: Bedminister.
Reconstruction. New York: Harcourt, Brace and World.
Ritzer, George (1940). "The McDonaldization of Society," Journal of American Culture, 6:100-70.
Ritzer, George (1998. The McDonaldization Thesis Explorations and Extensions, SAGE Publications.
Kalberg, Stephen (1980). "Max Weber's Types of Rationality: Cornerstones for the Analysis of Rationalization Processes in Histor," The American Journal of Sociology, Vol. 85, No.5.
Mannheim, Karl (1929/1936). Ideology and Utopia. New York: Harcourt, Brace and World.
------. (1935/1940). Man and Society in an Age of