با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن علمی مطالعات نهج البلاغه ایران

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری، مرکز توسعه پژوهش های بین رشته ای معارف اسلامی وعلوم سلامت، گروه معارف اسلامی، دانشکده پزشکی ، دانشگاه علوم پزشکی، اصفهان، ایران

2 الأستاذ المساعد، قسم المعارف الإسلامية، کلية الطب، جامعة العلوم الطبية، أصفهان، إيران

چکیده

بیماری های صعب العلاج در ابعاد مختلف اقتصادی، خانوادگی، اجتماعی و روانی، تغییرات شدیدی را در بیمار و خانواده اش ایجاد می کند. این تغییرات در باورهای دینی بیمار منجر به تعارضات معنوی گسترده ای می شود. تعارضات معنوی در گستره بیماری های صعب العلاج موجب ایجاد باورهای نوپدیدی گردیده است. تأکید سازمان بهداشت جهانی مبنی بر وجود سلامت معنوی به عنوان بعد چهارم سلامت در کنار ابعاد جسم، روان و اجتماع، لزوم بازخوانی فرمایش های امام علی علیه السّلام در رفع تعارضات معنوی نوظهور را دوچندان می کند. در این بین، مسأله «عدالت» در ایجاد این تعارضات نقش بسزایی دارد. تجارب بالینی نگارندگان در بررسی این مقوله در ریز موضوعاتی همانند علت بیماری، خداوند و بیماری، حکمت بیماری، شر بودن بیماری، اعمال انسان و بیماری، در قالب سؤالاتی همچون « چرا من؟ چرا من که خوب بوده ام؟ چرا اکنون؟ چرا کودک من؟» در حوزه سلامت معنوی حکایت دارد. در این پژهش، مسأله عدالت، ضرورت قوانین طبیعی، رابطه متقابل شر و بیماری، قوانین لایتغیر الهی در ابتلا به بیماری از منظر نهج البلاغه متناسب با تعارضات معنوی عدالت بیماران در راستای سلامت معنوی آنان مورد تحلیل فلسفی و دینی قرار گرفته است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

المصادر
القرآن کريم.
نهج البلاغه.
 
آذرنوش، آذرتاش. (۱۳۷۹). القاموس المعاصر عربي- فارسي. طهران: دار ني. [بالفارسية]
أحمدي فراز، محمّد مهدي؛ شعربافچي زاده، محمّدرضا؛ موسوي زاده، سيد روح الله؛ رئيسي، نگار؛ قادري، سليمان و شيرواني، عباسعلي. (۱۳۹۶). مقدمة لأساسيات الرعاية الروحية. أصفهان: دار جامعة العلوم الطبية. [بالفارسية]
بحراني، حسين بن علي. (۱۳۷۹). السلوک العرفانية في سيره أهل البيت(ع). قم: دار وثوق. [بالفارسية]     
بهرامي، مسعود؛ موسوي زاده، سيد روح الله؛ احمدي فراز، محمّد مهدي و شيرواني، عباسعلي. (۱۳۹۶). قلق المرضى الإيرانيين المسلمين المصابين بالسرطان في المرحلة الأخيرة من حياتهم؛ دراسة نوعية. فصلية عيادة التمريض والقبالة. ش ۴. ص41-32. [بالفارسية]
راغب اصفهاني، حسين بن محمّد. (۱۳۸۸). المفردات. ترجمة: سيّد غلامرضا خسروي. لامک. مرتضوي. [بالفارسية]
رزمخواه، نجمه؛ عباسي، محمود و حيدري، بهاره. (۱۳۹۳). المنتجات الغذائية المعدلة وراثيا والتحديات القادمة من وجهة نظر أخلاقيات البيولوجيا والحق في الغذاء. فصلية أخلاقيات البيولوجيا. ش12. ص ۱۶۴- ۱۳۳ . [بالفارسية]
رشاد، علي اکبر؛ جوادي آملي، عبدالله؛ عسکري، سيد مرتضي؛ استادي، رضا؛ شهيدي، سيد جعفر؛ معرفت، محمدهادي. (1385). موسوعة إلامام علي(ع). طهران: منشورات معهد أبحاث الثقافة والفكر الإسلامي. [بالفارسية]
شباني، شهناز و عزتيان، ويکتوريا. (۱۳۹۰). العلاقة بين الأمراض والعناصر المناخية وملوثات الغلاف الجوي في محافظة أصفهان. فصلية سبهر. ش80. ص ۵۶- ۴۷. [بالفارسية]
صانعي، سيد مهدي. (۱۳۸۷). الصحة النفسية في الإسلام. قم: منشورات بوستان الکتاب. [بالفارسية]
عباسي، محمود؛ زماني، مهدي و گنج بخش، مجيد. (۱۳۸۸). العدالة في الصحة ومكانتها في أخلاقيات الطب. فصلية أخلاقيات الطب. ش10. ص ۳۳-۱۱. [بالفارسية]
 عزيزي، فريدون. (۱۳۹۷). موسوعة الصحة الروحية الإسلامية. طهران: منشورات جامعة الشهيد بهشتي للعلوم الطبية. [بالفارسية]
قدردان قراملکي، محمّد حسن. (۱۳۹۲). العدالة الإلهية (الرد على الشكوك اللاهوتية). قم: منشورات معهد أبحاث الثقافة والفكر الإسلامي. [بالفارسية]
غنجي، حمزه. (1397). الصحة الروحية. طهران: دار ارسباران. [بالفارسية]
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ . (1398). علم النفس العام. طهران: دار ساوالان. [بالفارسية]
 لاريجاني، باقر. (۱۳۹۲). الطبيب والملاحظات الأخلاقية. ج۲. طهران: دار للغد. [بالفارسية]
 مطهري، مرتضي. (۱۳۷۷). الإنسان کامل. قم: دار صدرا. [بالفارسية]
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ . (۱۳۷۷). الإنسان والمصير. قم: دار صدرا. [بالفارسية]
 ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ . (۱۳۷۷). العدل الإلهي . قم: دار صدرا. [بالفارسية]
 ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ . (۱۳۷۷). مجموعة الآثار(الخطب العشرة). ج۲۳ . قم: دار صدرا. [بالفارسية]
ملکيان، مصطفي. (1379). درس الخطابة الروحانية في نهج البلاغة. طهران: معهد الرؤية المعاصرة. [بالفارسية]
موسوي زاده، سيد روح الله؛ احمـدي فراز، محمد مهـدي؛ آذربايجـاني، مسعـود؛ ناجي اصفهـاني، همايـون؛ شعربافچي زاده، محمدرضا و معماريان، نادره. (۱۳۹۶). لماذا أنا (مقدمة لأساسيات الرعاية الروحية). أصفهان: منشورات جامعة العلوم الطبية. [بالفارسية]
موسوي زاده، سيد روح الله. (۱۳۹۷). أبجدية الطبابة. قم: منشورات الكتاب. [بالفارسية]
موسوي زاده، سيد روح الله و حمله داري، سعيده. (۱۳۹۹). لا ينبغي لي أن أصاب بالمرض. أصفهان: منشورات ثقافة الباحثين. [بالفارسية]
هارولد جي، کونيک. (۱۳۸۶). هل الدين مفيد لصحتك؟ طهران: انتشارات العلوم الإنسانية و الدراسات الثقافية. [بالفارسية]