نوع المستند : المجلة العلمية البحوثية
المؤلفون
1 الاستاذ المساعد في اللغة العربية وآدابها بجامعة خوارزمي، طهران، ايران
2 طالبة الدكتوراه في اللغة العربية وآدابها بجامعة خوارزمي، طهران، ايران
المستخلص
للأصوات دور في إبراز قدرة الإنسان علی التعبير عن تجربته، وذلك لما لها من وظیفة دلالية قادرة علی حمل المعنی وإبرازه، وذلك من خلال التركیز علی الأصوات وملامحها الخاصة بها، فجمالیات هذه الأصوات وقدرتها علی إيصال الدلالة ترتبط بصفاتها العامة: كالجهر، والهمس، والشدة، والرخاوة و ... وممّا لاشك فيه أن للصّوت أثره الكبير في تحديد المعنی. تحاول هذه المقالة دراسة الدلالة الصوتية للأصوات المجهورة والمهموسة في كل خطب نهج‌البلاغة من منظور الإحصائية الأسلوبية فتقسّم الخطب علی قطعات معينة حسب موضوعاتها ثمّ تقوم بإحصاء كلّ أصواتها وتطبيقها مع خصائصها وفي النهاية الوصول إلی النسب المئوية للأصوات المجهورة والمهموسة في كل الخطب وتحليلها علی أساس خصوصيات أصواتها. وتكمن أهمية هذا البحث في دراسة العلاقة بين الصوت ومدلوله، ودراسة الدلالة المستوحاة من الأصوات بأنها دراسة صوتية تجمع بين النظرية والتطبيق في الدرس الصوتي الحديث، وتتناول التحليل الصوتي والمقطعي للكشف عن البنية الصوتية بدراسة إحصائية. والبحث يسعی الإجابة عن السؤال ماهو تأثير الأصوات المجهورة والمهموسة علی المعنی ؟ وبعد تحليل الخطب تعيّن أنّ الأصوات المجهورة أكثر في الخطب العسكرية (٥۷.۱۲%) والأصوات المهموسة أكثر في الخطب التأسفية (۳۳.۳٥%) .
الكلمات الرئيسية
عنوان المقالة [Persian]
دلالت صوتی حروف و تأثیرشان بر معنا بررسی آماری در خطبه‌های نهج‌البلاغه
المؤلفون [Persian]
- هومن ناظمیان 1
- علی پیرانی شال 1
- فاطمه ربیعی‌پور 2
1 استادیار زبان و ادبیات عرب، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران
2 دانشجوی دکتری زبان و ادبیات عرب، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران
المستخلص [Persian]
آواها به دلیل ویژگی‌های دلالتی خود نقش مهمی در توانایی انسان بر تعبیر از احساسات و تجربیات عاطفی‌اش دارند و با تمركز بر خصوصیات هر یک از آواها مانند: جهر، همس، شدت، رخوت و... می‌توان بر شناخت زیبایی‌های یک متن افزود. این مقاله برآن است تا دلالت صوتی آواهای مجهور و مهموس را از منظر آماری و اسلوبی در كل خطبه‌های نهج‌البلاغه بررسی نماید. بدین منظور خطبه‌های نهج‌البلاغه بر اساس موضوعاتشان به قسمت‌های مشخصی تقسیم شدند و سپس تمام آواهای آن‌ها با توجه به خصوصیاتشان شمارش شده وبه صورت داده‌های آماری درآمده و در نهایت آواهای مجهور ومهموس در كل خطبه‌های نهج‌البلاغه به صورت درصدهای آماری تحلیل گردیدند. اهمیت این پژوهش در بررسی رابطه‌ی صوت و مدلول آن و دلالتی كه این آواها برمعنا دارند، آنجا نمود پیدا می‌كند كه این پژوهش دلالت صوتی را از بعد نظری خارج نموده وبه صورت تطبیقی و آماری بدان پرداخته است. این مقاله در تلاش است تا به این سؤال پاسخ دهد كه تأثیر اصوات مجهور ومهموس بر معنا چیست؟ پس از تحلیل خطبه‌ها مشخص گردید كه اصوات مجهور در خطبه‌های نظامی با (٥۷.۱۲%) و اصوات مهموس در خطبه‌های دال بر تأسف با (۳۳.۳٥%) در اوج قرار دارند.
الكلمات الرئيسية [Persian]
- دلالت صوتی
- جهر
- همس
- معنا
- نهج‌البلاغه
)