نوع المستند : المجلة العلمية البحوثية
المؤلفون
1 الماجستیر فی العلوم القرآنیة، کلیة علوم القرآن، زاهدان، ایران
2 أستاذ مساعد في قسم علوم القرآن والحديث، جامعة سيستان و بلوشستان، زاهدان، إيران؛ (الکاتب المسؤول)؛ dr.hasoomi@theo.usb.ac.ir
3 استاذ مساعد في قسم الفلسفة، جامعة پیام نور، طهران، ایران؛ Ameri52.mohamadreza@gmail.com
4 استاذ مساعد فی قسم التاریخ جامعة سیستان و بلوشستان، زاهدان، إیران
المستخلص
یعتبر خرق القواعد أو معیاریة القواعد بمعناه الخروج من لغة المعیار والقاعدة، أحد المفاهیم الأساسیة فی مجال علم الأسلوب. وقد أعطى استخدام هذه المیزة فی کلام الإمام علی (ع) تمییزًا خاصًا لکلماته.لقد حاولنا فی هذا المقال ومن أجل إظهار هذا التمییز إجرا بحث وصفی-تحلیلی فی سعینا فی دراسة کیفیة خرق معیاریة القواعد فی کلام الإمام. السؤال الأساسی هو أن کیف یتم الخروج عن لغة المعیار والقاعدة فی کلام الأمام؟ وبحسب دراسة أجریت فی نهج‌البلاغة، فقد استغل الإمام علی (ع) القدرات المختلفة للغة العربیة وحاول إعطاء أهمیة خاصة لکلماته وبهذه الطریقة، حاول أن ینقل المعرفة المافوق المعیاریة إلى القارئ. التغییرات فی معنى ودور العناصر اللغویة، وبناء کلمات جدیدة، وبناء صور جدیدة لعناصر مختلفة فی أشکال مختلفة، بما فی ذلک الرموز، وما إلى ذلک، هی طرق الإمام للخروج من اللغة المعیاریة وإنشاء نص یتفوق علی القواعد المعیاریة. وجود هذه السمات یبطئ من عملیة قراءة نهج‌البلاغة ویجعل القارئ یفکر ویؤخر ویخلق رد فعل هادف وفعال فیه.
الكلمات الرئيسية
عنوان المقالة [Persian]
بررسی هنجارشکنی (نحوی، آوایی، واژگانی و معنایی) در نهج‌البلاغه
المؤلفون [Persian]
- آذر زارعي 1
- ولي اله حسومي 2
- محمدرضا عامری 3
- سیداحمد عقیلی 4
1 کارشناسی ارشد، رشته علوم قرآنی، دانشگاه زاهدان، ایران؛ zarie.azar@gmail.com
2 استادیار، علوم قرآن و حدیث، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران (نویسنده مسؤول)؛ Dr.hasoomi@theo.usb.ac.ir
3 استادیار، فلسفه، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران؛ ameri52.mohamadreza@gmail.com
4 . دانشیار، تاریخ، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران؛ seyedahmad.aghili@yahoo.com
المستخلص [Persian]
هنجارشکنی به معنای خروج از زبان معیار و هنجار، از مفاهیم بنیادین در حوزه سبک شناسی است. کاربرد این ویژگی در کلام حضرت علی (ع) تمایز خاصی به کلام ایشان بخشیده است. نوشتار حاضر با هدف نشان دادن این تمایز، به روش توصیفی- تحلیلی به بررسی هنجارشکنی در کلام حضرت پرداخته است. سؤال اصلی این است که خروج از زبان معیار و هنجار در کلام حضرت چگونه انجام گرفته است؟ طبق بررسی انجام گرفته در نهج‌البلاغه، امام علی (ع) با بهرهگیری از ظرفیتهای مختلف زبان عربی، برجستگی خاصی به کلام خود داده و از این طریق معارف فراعرفی را به خواننده منتقل کرده است. تغییر در دلالت و نقش عناصر زبانی، ساخت واژگان جدید، ساخت تصاویر تازه از عناصر مختلف در قالبهای متعدد از جمله نماد و... شیوههای حضرت برای خروج از زبان هنجار و خلق متنی فراهنجار است. وجود این ویژگیها فرآیند خوانش نهج‌البلاغه را کند کرده، و خواننده را به تأمل و درنگ وا داشته و واکنشی هدفمند و مؤثر در او ایجاد میکند.
الكلمات الرئيسية [Persian]
- امام علی (ع)
- نهج‌البلاغه
- هنجارشکنی
- واژگان
- نماد
)